EU đối phó nguy cơ Nga cắt thêm nguồn cung khí đốt

Kết thúc Hội nghị cấp cao Liên minh châu Âu (EU), các nhà lãnh đạo EU cảnh báo rằng “năng lượng giá rẻ đã không còn nữa” và nhất trí chuẩn bị cho việc Nga cắt giảm thêm nguồn cung khí đốt. 27 quốc gia thành viên EU thống nhất giao nhiệm vụ cho Ủy ban châu Âu (EC) tìm cách bảo đảm nguồn cung khí đốt với giá phải chăng.

Nhà lãnh đạo EU tham dự Hội nghị cấp cao tại Bỉ. Ảnh: REUTERS
Nhà lãnh đạo EU tham dự Hội nghị cấp cao tại Bỉ. Ảnh: REUTERS

Tìm nguồn cung thay thế

Phát biểu tại cuộc họp báo sau khi kết thúc hội nghị, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen cho biết, việc tìm kiếm các nguồn cung thay thế đang được tiến hành, với việc cung cấp khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Mỹ năm nay tăng 75% so năm ngoái và lượng khí đốt từ đường ống của Na Uy tăng 15%. Theo kế hoạch, vào tháng 7, Chủ tịch EC sẽ trình bày kế hoạch chuẩn bị cho việc Nga cắt giảm nhiều hơn nguồn cung khí đốt. Bà von der Leyen nhấn mạnh, EC sẽ đưa ra các đề xuất và lựa chọn để thảo luận tại Hội nghị cấp cao EU diễn ra vào tháng 10 tới, bao gồm việc xem xét khả năng tách khí đốt khỏi việc hình thành giá thị trường điện. 

Trước khi xảy ra xung đột ở Ukraine, EU phụ thuộc vào Nga tới 40% nhu cầu khí đốt, riêng Đức là 55%. Do vậy, việc cắt giảm nguồn cung từ Nga để lại một khoảng trống lớn khó lấp đầy. Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo cho rằng, các nước EU cần bắt đầu cùng nhau thu mua năng lượng và đưa ra mức trần giá khí đốt để ứng phó cuộc khủng hoảng năng lượng tiềm ẩn vào mùa đông tới đây. Chính phủ Hà Lan thông báo sẽ dỡ lệnh hạn chế các nhà máy nhiệt điện than hoạt động, sau khi Đức và Áo đưa ra động thái tương tự nhằm giảm phụ thuộc vào nguồn cung khí đốt của Nga.

Tại Italy, Thủ tướng Mario Draghi cho biết, nước này đã giảm phụ thuộc vào khí đốt nhập khẩu từ Nga từ  mức 40% năm ngoái xuống 25% từ đầu năm đến nay trong bối cảnh Italy đang nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung nhằm bảo đảm không để xảy ra tình trạng thiếu khí đốt khẩn cấp vào mùa đông. Italy đã ký một thỏa thuận lớn với Algeria từ tháng 4 để tăng nguồn cung khí đốt. Hiện, nước này đang thảo luận với Qatar, Angola và Mozambique về vấn đề này. Ngoài ra, Thủ tướng Draghi cho biết, hoạt động tích trữ khí đốt của nước này vẫn đang diễn ra tốt đẹp. 

Thủ tướng Pháp tuyên bố, Paris đặt mục tiêu lấp đầy các cơ sở dự trữ khí đốt vào đầu mùa thu tới, trong bối cảnh nguồn dự trữ hiện nay chỉ còn 59%. Bộ trưởng Năng lượng Pháp Agnes Panier Runacher cho biết, nước này đang nỗ lực giảm 10% tiêu thụ năng lượng. Pháp cũng sẽ phối hợp tập đoàn năng lượng TotalEnergies lắp đặt một kho dự trữ ngoài khơi để nhận khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) tại cảng Le Havre vào tháng 9/2023 nhằm cải thiện nguồn cung khí đốt.

EU đối phó nguy cơ Nga cắt thêm nguồn cung khí đốt -0
Thủ tướng Đức Olaf Scholz (trái) thăm một nhà máy năng lượng tái tạo tại nước này. Ảnh: AP 

Kế hoạch khẩn cấp của Đức 

Chính phủ Đức đã công bố mức “báo động” trong kế hoạch khẩn cấp về khí đốt. Đây là mức cảnh báo thứ hai trong ba mức cảnh báo của kế hoạch này và được ban bố trong bối cảnh nguồn cung khí đốt từ Nga giảm khiến giá khí đốt liên tục tăng cao. Việc Đức tuyên bố báo động cấp hai về khủng hoảng năng lượng trong kế hoạch khẩn cấp của nước này đang khiến các nước châu Âu lo ngại về nguy cơ kinh tế Đức có thể gặp bất ổn do thiếu khí đốt và kéo theo nhiều hệ lụy cho các nước láng giềng. 

Thủ tướng Đức Olaf Scholz cho biết, Đức đã rất nỗ lực điều chỉnh cơ sở hạ tầng cũng như chuyển hướng nhập khẩu khí đốt từ các nước khác. Tuy nhiên, các nỗ lực này cần phải được đẩy mạnh hơn nữa, trong đó có việc mở rộng nguồn năng lượng tái tạo. Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo cũng bày tỏ lo ngại về tình hình năng lượng ở Đức sau khi nước này thừa nhận có thể phải cắt giảm một số hoạt động kinh tế vì không có đủ khí đốt. Cũng theo ông De Croo, việc này có thể gây ra hiệu ứng dây chuyền ảnh hưởng mạnh mẽ đến tất cả các nước châu Âu khác. 

Tại Đan Mạch, Cơ quan năng lượng nước này đã ban bố “cảnh báo sớm” (cấp độ 1) do lo ngại về nguồn cung khí đốt từ Nga. Hiện kho dự trữ khí đốt của Đan Mạch chỉ đạt khoảng 75%. EU đã thiết lập một hệ thống cho phép các quốc gia thành viên cảnh báo những khó khăn về nguồn cung năng lượng bằng cách sử dụng 3 cấp độ tăng dần gồm “cảnh báo sớm”, “cảnh báo” và “khẩn cấp”. Hệ thống cho phép các quốc gia thành viên EU hỗ trợ lẫn nhau, cũng như khởi động việc phân bổ nguồn cung.