Nhìn lại 12 tháng đầu tiên cầm quyền, Tổng thống Biden có thể tự hào về những điều ông thực hiện như đã cam kết với cử tri. Có thể điểm qua một vài thành tựu nổi bật: Thuyết phục lưỡng viện Quốc hội phê chuẩn hàng nghìn tỷ USD đầu tư cho cuộc chiến chống Covid-19 và tái thiết cơ sở hạ tầng; triển khai chiến dịch tiêm chủng toàn quốc; duy trì đà phục hồi kinh tế; giảm tỷ lệ nghèo đói và thất nghiệp; khích lệ làn sóng tuyển dụng bùng nổ; hạ nhiệt cơn giận của xã hội liên quan bạo lực súng đạn, phân biệt đối xử…
Ngay sau thời điểm nhậm chức một năm trước, ông Biden đã phác thảo và bắt tay triển khai gói cứu trợ chống Covid-19, tiếp đến là chương trình kích cầu kinh tế lớn chưa từng có. Gói cứu trợ 1.900 tỷ USD được phê chuẩn, cung cấp trợ giúp kịp thời, hiệu quả cho người lao động Mỹ đang vật lộn ứng phó dịch bệnh. Đạo luật phát triển cơ sở hạ tầng trị giá 1.200 tỷ USD được ban hành giúp đẩy nhanh kế hoạch “Xây dựng lại tốt đẹp hơn”. Kinh tế duy trì đà phục hồi, tỷ lệ thất nghiệp giảm kỷ lục, xuống mức 4,2% và số việc làm mới cao hơn bất kỳ mức nào có được trong năm đầu nhiệm kỳ của các thời tổng thống. Cam kết tiêm 100 triệu liều vaccine trong 100 ngày đầu cầm quyền được chính quyền Tổng thống Biden hoàn thành trước thời hạn nhiều tuần…
Trong lĩnh vực đối ngoại, đảo chiều tình thế “nước Mỹ trước tiên”, ông Biden đã có thành công bước đầu khi khôi phục trách nhiệm quốc tế và vai trò dẫn dắt của cường quốc số 1 thế giới. Nước Mỹ bước đầu trở lại quỹ đạo hợp tác quốc tế, cam kết hỗ trợ Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cùng nỗ lực viện trợ, thúc đẩy cung ứng vaccine tới các nước nghèo. Washington nỗ lực hàn gắn rạn nứt trong quan hệ đồng minh xuyên Đại Tây Dương, mở rộng đối tác trong các quan hệ đối tác mới như AUKUS (cơ chế an ninh gồm ba thành viên là Australia, Anh và Mỹ), hay đẩy mạnh cơ chế Bộ tứ về khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (gồm Mỹ, Nhật Bản, Ấn Độ và Australia). Chính quyền Tổng thống Biden chuyển hướng trong một loạt vấn đề khúc mắc dai dẳng, duy trì đối thoại với Nga, Trung Quốc và ưu tiên con đường ngoại giao với Iran, Triều Tiên. Đặc biệt, Tổng thống Biden thực hiện lời hứa đưa toàn bộ binh sĩ Mỹ về nước, chấm dứt cuộc can thiệp 20 năm tại Afghanistan.
Nỗ lực trong 12 tháng tại vị của Tổng thống Biden là không thể phủ nhận, thậm chí được đánh giá là đã tạo sự khác biệt, nếu so sánh với bối cảnh một năm trước, khi xã hội Mỹ chia rẽ sâu sắc, chính trường lục đục, kinh tế kiệt quệ. Tuy nhiên, thách thức phía trước cũng không thể bác bỏ khi nhìn vào thực tế hiện nay. Biến thể Omicron bất ngờ xuất hiện, lây lan với tốc độ khó kiểm soát, khiến mục tiêu của ông Biden kiểm soát dịch bệnh, đưa cuộc sống của người dân trở lại bình thường dịp Giáng sinh năm ngoái bị phá hỏng.
Hàng nghìn tỷ USD cứu trợ đã xoa dịu phần nào khó khăn của người dân, cũng như giảm nhẹ căng thẳng kinh tế. Song, lạm phát tăng vọt, lên mức cao nhất hàng chục năm qua, khiến tâm lý lo ngại gia tăng, đà phục hồi kinh tế chậm lại. Những quyết định chính sách đối ngoại dứt khoát, như rút quân khỏi Afghanistan, lại gây tranh cãi cả trong và ngoài nước Mỹ. Một loạt mối quan hệ đồng minh, đối tác trở nên phức tạp hơn, đi kèm cạnh tranh chiến lược khốc liệt hơn.
Tổng thống Biden bắt đầu năm thứ hai điều hành đất nước, cũng là khi nước Mỹ bước vào năm bầu cử giữa nhiệm kỳ, được dự báo có nhiều biến động và đảng Dân chủ có thể phải chuẩn bị cho viễn cảnh mất quyền kiểm soát Hạ viện. Cùng tác động của đại dịch là gánh nặng lớn, sự chia rẽ nội bộ đảng Dân chủ được cho là thách thức có thể đảo ngược thành tựu của ông Biden trên chặng đường đầu vừa qua.
Trong bài phát biểu đánh dấu một năm cầm quyền, Tổng thống Biden cho biết sẽ dành thời gian nhiều hơn để gặp gỡ người dân. Thông điệp cho thấy rõ mục tiêu ưu tiên trong năm bầu cử giữa kỳ, nhằm thuyết phục cử tri rằng nước Mỹ đang đi đúng hướng trên hành trình “vĩ đại trở lại”.
