Khơi dòng chảy văn hóa Việt trên đất Nga

“Mầu sắc - Ánh sáng - Đường nét” là tên cuộc triển lãm cá nhân lần thứ hai của một họa sĩ Việt Nam tại Moscow, LB Nga. Diễn ra đúng dịp mùa thu, triển lãm giống như một điểm nhấn tô vẽ thêm nét đẹp văn hóa của cộng đồng người Việt Nam nơi “xứ sở bạch dương”. Đó cũng là một lời khẳng định rằng ở đâu có người Việt, là ở đó dòng chảy văn hóa Việt sẽ được khơi nguồn, tuôn chảy. 

Họa sĩ Trần Thảo Hiền tại triển lãm tranh cá nhân lần hai. Ảnh: QUẾ ANH
Họa sĩ Trần Thảo Hiền tại triển lãm tranh cá nhân lần hai. Ảnh: QUẾ ANH

Họa sĩ đó là chị Trần Thảo Hiền, một cử nhân kinh tế tốt nghiệp tại Nga nhưng lại rẽ ngang sang nghệ thuật. Năm 2006, chị bắt đầu con đường hội họa, sinh hoạt trong “Nhóm Mầu nước và các chất liệu khác” của CLB phụ nữ quốc tế tại Moscow, trong xưởng vẽ của nữ họa sĩ Nga, nhà giáo Elena Afanasyeva. 

Triển lãm “Mầu sắc - Ánh sáng - Đường nét” giới thiệu hành trình hội họa, từ một trong những bức tranh đầu tiên chị vẽ chân dung “Con gái tôi và những đồ chơi yêu thích” năm 2008, cho đến bức tranh bán trừu tượng vẽ bóng nước mới nhất mang tên “Giai điệu mùa thu”, tranh sơn dầu khổ lớn (120x210) vừa hoàn thành mùa thu 2021. Suốt 15 năm bén duyên cùng hội họa, gia tài hơn 800 bức tranh quả là không nhỏ đối với một họa sĩ vốn không qua trường lớp chính quy nào như chị. 

Bắt đầu tham gia triển lãm tranh từ năm 2009, trở thành thành viên Hội họa sĩ chuyên nghiệp Nga năm 2014, thành viên của Liên minh các nghệ sĩ sáng tạo Nga năm 2020 và trở thành thành viên danh dự của Học viện Nghệ thuật đương đại quốc tế của Nga năm 2021. Từ những tấm bằng khen đầu tiên của Viện Hàn lâm quốc tế văn hóa và nghệ thuật năm 2009, Huy chương danh dự “Vì cuộc sống trên Trái đất” cùng năm này, từ các triển lãm chung theo nhóm, cho đến triển lãm cá nhân đầu tiên “Sắc mầu của cảm hứng” tại phòng trưng bày tranh trung tâm của các họa sĩ ở Moscow năm 2015, Trần Thảo Hiền đã đến với hội họa, dần tìm được chỗ đứng trong lòng người yêu tranh, sự ghi nhận của những họa sĩ đồng nghiệp và được những chủ nhân gallery tranh uy tín ở Moscow dõi theo. 

Viết về chị, họa sĩ Đỗ Đức cho rằng, để “một họa sĩ định hình được phong cách, nhanh thì hơn 10 năm, chậm có khi quá nửa đời người, nhiều người làm nghề vẽ, mất cả đời người vẫn không tìm thấy mình”. Nhưng với tranh của Trần Thảo Hiền, họa sĩ Đỗ Đức khẳng định: “Chị đã tìm thấy cho mình một phong cách riêng, dù còn đang trên đường định hình. Từ góc độ người xem, tôi thấy tranh chị luôn có sự truyền cảm”.

“Trần Thảo Hiền may mắn có được một bảng mầu đẹp. Nó vừa đủ để dẫn dắt, để trân trọng và níu kéo người xem. Nét vẽ mềm mại, chậm rãi như lời thì thầm trò chuyện khiến cho cái duyên của từng bức tranh đạt đến tầm cao, khiến người thưởng lãm khó rời mắt. Điều ấy không phải họa sĩ nào cũng làm được”. Đó là nhận xét của họa sĩ Đỗ Đức và có lẽ cũng là cảm nhận của những ai đã từng xem tranh Trần Thảo Hiền, từng tiếp xúc con người chị.

Đến với triển lãm cá nhân lần thứ hai của Trần Thảo Hiền, hòa vào không gian nghệ thuật của chị, từ góc độ nội dung, mầu sắc, ánh sáng và đường nét, cho đến quan điểm nghệ thuật, có thể thấy tranh của Trần Thảo Hiền đem lại cho khán giả một không gian của sự hài hòa, với sắc xanh chủ đạo đầy ma mị, đầy quyến rũ. 

“Đắm chìm trong nghệ thuật của chị đủ lâu, ta sẽ thấy mình nhìn đời theo hướng tích cực hơn. Thế giới quanh ta hóa ra thật giản đơn và tươi sáng. Thông qua tác phẩm, nữ họa sĩ không đi tìm những giá trị mới mà khẳng định những giá trị vĩnh cửu: sự chân thành, cởi mở, sự tươi mới cảm xúc và nét tự nhiên trong tranh chính là nét duyên không thể lẫn của hội họa Trần Thảo Hiền”, nhà phê bình nghệ thuật người Nga Grigory Klimovitsky nhận xét.

Không chỉ là khả năng chuyển tải năng lượng tích cực tới người xem, Trần Thảo Hiền còn được biết đến như một nhà hoạt động xã hội năng nổ, sẵn sàng giúp đỡ, phát triển tài năng sáng tác của giới họa sĩ trong nước. Chị đã tạo Phòng tranh trực tuyến, trên mạng xã hội Facebook mang tên “Vietnam Art Space”, với hơn 51 nghìn thành viên. 

Trong hơn sáu năm qua, “Vietnam Art Space” của chị đã khuyến khích nghệ sĩ Việt Nam cùng chia sẻ và quảng bá sáng tác của mình. Thông qua phòng tranh trực tuyến, Trần Thảo Hiền cùng các họa sĩ đã thực hiện những chương trình bán đấu giá tranh, phục vụ các hoạt động thiện nguyện. 

Người Nga và bạn bè quốc tế xem tranh của chị thấy được những nét trữ tình đậm chất Á Đông. Có thể nói, 800 bức tranh của Trần Thảo Hiền là một bộ sưu tập phong phú về nước Nga, về Việt Nam và những vùng đất chị đã đi qua. Bộ sưu tập vừa truyền thống vừa đương đại qua con mắt của một phụ nữ Việt sống nhiều năm ở Nga, và nó thật sự khác lạ.