Cần nhưng chưa có

Việc xếp hạng hay phân loại (rankings) trong lĩnh vực ẩm thực đem lại nhiều lợi ích nhưng đến thời điểm này vẫn chưa có những dấu ấn rõ ràng. 

Trên thế giới, hệ thống đánh giá “sao Michelin” được xem là chuẩn mực để xếp hạng các nhà hàng. Còn tại Việt Nam, hiện việc xếp hạng chủ yếu nằm trên các ứng dụng đặt đồ ăn, nhưng cũng là để khách hàng đánh giá theo cảm quan cá nhân. Hoặc đơn giản hơn, nhà hàng nằm ở khách sạn 5 sao thì được mọi người quen gọi là “nhà hàng 5 sao”. 

Khi du khách đến với một địa phương, ẩm thực là một trong những mối quan tâm hàng đầu và thông thường sẽ phải “lặn lội” trên các diễn đàn đánh giá ẩm thực để tìm hiểu sẽ ăn món nào, ở quán nào, hay tại nhà hàng nào và đối với những ai sành ăn, có khi việc này tốn khá nhiều thời gian. Thậm chí có trường hợp tại những thành phố du lịch như Nha Trang, Đà Nẵng, Đà Lạt… còn có việc người dân tự xếp hạng theo kiểu quán đó là quán “thương mại” dành cho “du khách” chứ không dành cho người địa phương. Những điều này có thể thú vị, nhưng thực tế là phiền toái nhiều hơn vì du khách sẽ phải tìm kiếm thông tin theo kiểu may nhờ rủi chịu. Hay như trường hợp tại TP Buôn Ma Thuột, thực tế nếu ai am hiểu về ẩm thực đều công nhận đây là nơi có rất nhiều quán ăn ngon. Vấn đề nằm ở chỗ hoạt động kinh doanh ẩm thực ở đây khá trầm lắng, theo kiểu hữu xạ tự nhiên hương, thay vì quảng bá rầm rộ nên không phải du khách nào cũng biết. Và thậm chí, việc thông tin thiếu đầy đủ có thể khiến cho những du khách nước ngoài không dễ tiếp cận với văn hóa ẩm thực Việt Nam, vốn được đánh giá rất cao. 

Tuần rồi, nền tảng số Vietcetera chính thức công bố sự trở lại của Flavors Việt Nam 2022 gồm các hoạt động ẩm thực đa dạng được diễn ra từ tháng 1 đến tháng 4 tại TP Hồ Chí Minh và Hà Nội. Đây là sự kiện thường niên lần thứ ba và cũng là sự kiện lớn nhất từ trước đến nay trong khuôn khổ Chương trình F&B Việt Nam. Hội thảo Ẩm thực & đồ uống Việt Nam, Lễ trao giải Nhà hàng & quán bar Việt Nam, Tuần lễ Nhà hàng và quán bar và Thử thách Đầu bếp tiềm năng sẽ diễn ra vào quý đầu tiên của năm 2022. Có thể xem đây là một trong những nỗ lực liên quan đến xếp hạng trong lĩnh vực ẩm thực. Hay như chuỗi các nhà hàng của D1-Concepts vốn cũng được thiết  lập các tiêu chuẩn phục vụ 4-5 sao từ nghiệp vụ của nhân viên đến các món ăn. 

Những nỗ lực của các đơn vị trên là rất đáng ghi nhận, nhưng cũng chỉ mang tính đơn lẻ. Nên chăng đã đến lúc cần những dự án lớn hơn từ phía các doanh nghiệp trong lĩnh vực ẩm thực, công nghệ và cả sự định hướng từ phía các cơ quan quản lý để hoạt động xếp hạng trong lĩnh vực ẩm thực có một diện mạo mới, quy mô phù hợp với tiềm năng rất lớn, góp phần vào sự phục hồi, phát triển của ngành du lịch, kinh tế nói chung.