Theo ông Thái Hữu Công, chuyên gia chiến lược TT của Công ty CK KB Việt Nam, VN Index đang trong trạng thái đi ngang tích lũy khi các CP lớn giao dịch trầm lắng. Khi dòng tiền lớn của tổ chức trong nước và nhà đầu tư (NĐT) nước ngoài đứng ngoài quan sát thì dòng tiền đầu cơ hiện tại chiếm ưu thế trên TT.
Trong bối cảnh nền kinh tế bị ảnh hưởng tiêu cực do dịch Covid-19, doanh nghiệp (DN) nhỏ thường gặp khó khăn nhiều hơn so DN lớn, nên NĐT cần lưu ý khi “đua sóng” CP nhỏ. Thực tế, trong bối cảnh dịch bệnh và khó khăn hiện nay, có những DN vừa và nhỏ được hưởng lợi, nhưng con số này không nhiều. Khi kết quả sản xuất, kinh doanh (SXKD) quý III dần hé lộ và dịch bệnh dần được kiểm soát, dòng tiền sẽ quay trở lại nhóm CP vốn hóa lớn. Do đó, NĐT nắm giữ vị thế ngắn hạn ở nhóm CP nhỏ cần cẩn trọng.
Quy mô dòng tiền trên TT hiện nay lớn, chỉ cần một phần nhỏ dòng tiền chốt lời tại các mã vốn hóa lớn tham gia vào nhóm vốn hóa nhỏ cũng có thể tạo ra đà tăng giá mạnh. Đặc biệt, đối với các CP của DN hoạt động SXKD không có triển vọng rõ ràng, kịch bản tăng nóng sau đó giảm sâu rất phổ biến. NĐT cần kiểm soát tâm lý sợ mất cơ hội (FOMO) do đà tăng giá đột biến tạo ra.
Không ít CP nhỏ gắn với câu chuyện về tính đầu cơ, bầy đàn và trục lợi. Đây là điều khó có thể tránh khỏi khi làn sóng NĐT mới tham gia TT mạnh mẽ, không chỉ ở Việt Nam, mà ngay cả các TT phát triển. Minh chứng là đầu năm 2021, trên TTCK Mỹ, sự kiện GameStop làm rúng động và chao đảo TT khi chỉ trong vài ngày, giá CP của GameStop đang bên bờ vực phá sản bỗng tăng vọt đến… 1.700%.
Ủy ban CK và Giao dịch Mỹ (SEC), cơ quan giám sát “Phố Wall” đã phải vào cuộc, nói rằng sẽ xem xét kỹ lưỡng hành động của các nền tảng giao dịch và đưa ra biện pháp nếu cần. Điều khiến SEC lo ngại là hiệu ứng “GameStop” có thể lan rộng, dẫn tới những biến động khó lường, tiềm ẩn rủi ro cao.
Tại TTCK Việt Nam, một số chuyên gia cảnh báo, CP liên tiếp tăng giá trần có dấu hiệu đầu cơ, gây rủi ro cho TT và NĐT. Hiện TTCK đang tập trung đặc biệt vào nhóm CP nằm trong “hệ sinh thái” Louis, bao gồm: BII, TGG, AGM, SMT, VKC, APG và mới đây nhất là TDH, khi các CP tăng giá đột biến với khối lượng dư mua khủng khi có sự tham gia đầu tư của Công ty CP Louis Capital (TGG).
Thậm chí, trên mạng xã hội Facebook còn có một fanpage mang tên “Louis family” được thành lập, thu hút khoảng 8.000 thành viên. Một số NĐT đang là thành viên của nhóm cho biết, nhiều chia sẻ của các admin về triển vọng DN, về niềm tin DN lên tầm cao mới và nhận được sự tương tác rất sôi động.
Nhiều NĐT tham gia mua các CP “họ Louis” từ sớm đã có được mức sinh lợi cao và khi các CP tăng dựng đứng, lượng NĐT đua đặt lệnh nhiều thì khi CP giảm mạnh, rủi ro là người “cầm lửa sau cùng”.
Đang có hiện tượng nhiều NĐT bất chấp đua lệnh mua các CP thị giá nhỏ có tin đồn được “nhóm Louis thâu tóm”, như: SJF, GKM, KVC… Cụ thể, có vốn điều lệ 200 tỷ đồng, năm 2020, Công ty CP Cáp - Nhựa Vĩnh Khánh (mã VKC) ghi nhận doanh thu hơn 1.304 tỷ đồng nhưng lãi vỏn vẹn một tỷ đồng, tiếp tục sụt giảm so các năm trước đó. Từ năm 2016 đến nay, DN này không thực hiện chi trả cổ tức. Tuy nhiên, VKC đã bất ngờ tăng trần 10 phiên liên tiếp, tăng 173%.
Có lẽ sự tăng giá bất ngờ của VKC không còn lạ lẫm trên TTCK Việt Nam. Gần đây cũng như trong quá khứ, không thiếu trường hợp CP ghi nhận chuỗi tăng trần liên tục, mà không dựa trên yếu tố cơ bản như sự chuyển biến của DN trong hoạt động SXKD.
Trong bối cảnh dịch Covid-19 có diễn biến phức tạp, các hoạt động SXKD gặp khó khăn, theo nhận định của Ban Kinh tế vĩ mô và dự báo, Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (Bộ Tài chính), vừa qua, trên TT xuất hiện tình trạng một số DN kinh doanh thua lỗ, bị tác động nặng nề bởi dịch bệnh, nhưng giá CP vẫn tăng mạnh. Thực tế, sự tăng trưởng của nhóm CP này cũng như của cả TTCK là không phù hợp trạng thái của nền kinh tế và không tương xứng giá trị DN. Vì thế, NĐT nên thận trọng trước diễn biến tăng “nóng” của các CP nhỏ mang tính chất đầu cơ ngắn hạn cao, dòng tiền vào nhanh có thể sẽ ra nhanh, khiến những NĐT mua đuổi chịu rủi ro.
