Đón “sóng” thoái vốn

Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) đang đẩy mạnh triển khai việc thoái vốn ở nhiều doanh nghiệp (DN) trong danh sách 88 DN đã được SCIC công bố trước đây. Sau khi định giá DN, nhiều khả năng việc thoái vốn sẽ được thực hiện ngay trong quý IV năm nay.

Nhựa Tiền Phong là một trong 88 doanh nghiệp dự kiến thực hiện thoái vốn trong năm nay.
Nhựa Tiền Phong là một trong 88 doanh nghiệp dự kiến thực hiện thoái vốn trong năm nay.

Trong quý II/2021, SCIC đã công bố danh sách 88 DN dự kiến bán vốn năm 2021. Nhiều cái tên nổi bật được SCIC dự kiến bán trong năm nay như: 36% vốn tại Tổng công ty (TCT) CP Bia - rượu - nước giải khát Sài Gòn - Sabeco (SAB), 50,7% vốn tại TCT CP Bảo Minh (BMI), 40,7% vốn TCT Licogi - CTCP, 63,38% vốn TCT Thủy sản Việt Nam (Seaprodex, mã SEA), 36,3% vốn Vocarimex (mã VOC), 37% vốn Nhựa Tiền Phong (mã NTP), gần 6% vốn FPT, 53,5% vốn Vinatex (mã VGT)…

Theo SCIC, các bước cuối cùng trong công tác định giá DN tại BMI, TCT CP Điện tử và Tin học Việt Nam, Công ty CP Cảng An Giang, TCT Licogi - CTCP, TCT Công nghiệp Dầu thực vật Việt Nam - CTCP… đang được hoàn tất. Hội đồng thành viên SCIC được quyết định và tự chịu trách nhiệm về việc thoái vốn tại các DN, chứ không phải trình các cấp có thẩm quyền. Bởi thế, sau khi định giá DN, nhiều khả năng việc thoái vốn sẽ thực hiện ngay trong quý IV năm nay.

Phương thức được SCIC lựa chọn chủ yếu là thoái vốn cả lô, đấu giá cạnh tranh qua Sở Giao dịch chứng khoán. Cách bán như vậy sẽ hạn chế tình trạng rơi rớt lại cổ phần không bán hết, gây khó khăn cho công tác quản lý sau này. Các DN nhỏ, có khả năng dễ bán sẽ được SCIC tập trung triển khai thoái vốn trong quý IV/2021, còn các DN lớn dự kiến thực hiện thoái vốn trong quý I/2022.

Dự kiến, sáu DN do SCIC quản lý sẽ thực hiện thoái vốn trong quý I/2022 bao gồm: Sabeco, giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 2.308 tỷ đồng; Công ty CP FPT, giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 460,1 tỷ đồng; BMI, giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 463,1 tỷ đồng; Công ty CP Nhựa Tiền phong (NTP), giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 437 tỷ đồng; TCT CP Tái bảo hiểm quốc gia Việt Nam (VNR), giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 529 tỷ đồng; Công ty CP Hạ tầng và Bất động sản Việt Nam, giá trị phần vốn nhà nước theo mệnh giá là 160 tỷ đồng.

Về vấn đề này, Cục Tài chính DN của Bộ Tài chính nhận định, việc triển khai cổ phần hóa (CPH), thoái vốn năm 2021 dự kiến không đạt kế hoạch. Trong tám tháng đầu năm, số thu từ CPH, thoái vốn nộp về Quỹ Hỗ trợ sắp xếp và phát triển DN là 366 tỷ đồng, trong khi dự toán ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2021, Thủ tướng giao kế hoạch thu tiền từ bán bớt phần vốn nhà nước tại một số DN do T.Ư quản lý là 40.000 tỷ đồng. 

Nguyên nhân, theo Cục Tài chính DN, nhiều đơn vị vẫn chưa hoàn thành các thủ tục pháp lý về thực hiện sắp xếp lại, xử lý nhà, đất trước khi CPH theo quy định về sắp xếp lại, xử lý tài sản công; còn nhiều vướng mắc tồn tại về tài chính phải xử lý. Ngoài ra, tác động của dịch Covid-19 ảnh hưởng lớn đến tình hình thị trường tài chính, chứng khoán trong nước và khu vực, ảnh hưởng đến công tác xác định giá trị DN, lập phương án sử dụng đất để thực hiện CPH, triển khai đấu giá phần vốn nhà nước theo quy định.

Với giá trị cổ phiếu (CP) niêm yết tham chiếu trên sàn giao dịch chứng khoán ngày 23/8/2021, Cục Tài chính DN xây dựng hai kịch bản dự kiến nguồn thu từ CPH, thoái vốn năm 2022. Kịch bản thứ nhất, NSNN thu về tối thiểu 10.000 tỷ đồng. Theo đó, Nhà nước thực hiện thoái vốn tại năm DN. Kịch bản thứ hai, NSNN thu về tối thiểu 30.000 - 40.000 tỷ đồng. Theo đó, ngoài việc thực hiện thoái vốn nhà nước tại năm DN như trong kịch bản thứ nhất sẽ thoái vốn nhà nước tại Sabeco với giá trị dự kiến thu về 32.320 tỷ đồng, tương đương 140.000 đồng/cổ phần. Sự khởi sắc của thị trường chứng khoán được duy trì nên việc thoái vốn nhà nước tại các DN có triển vọng được nhận định sẽ không quá khó. Thậm chí, giá một số CP trên sàn tăng mạnh sau khi có thông tin về thoái vốn như: VNR, BMI.

Để bảo đảm nguồn thu từ CPH, thoái vốn nhà nước tại các DN nộp về NSNN đáp ứng kế hoạch giai đoạn 2021 - 2025 là 248.000 tỷ đồng, Cục Tài chính DN đề xuất Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại DN tập trung hoàn thành việc CPH công ty mẹ TCT Viễn thông MobiFone trong giai đoạn 2022 - 2023 (tỷ lệ Nhà nước nắm giữ sau CPH là 51%, dự kiến số thu theo mệnh giá là 9.255 tỷ đồng). Trong năm 2023 - 2024, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước triển khai và hoàn thành công tác CPH công ty mẹ Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (tỷ lệ Nhà nước nắm giữ sau CPH là 51%, dự kiến số thu theo mệnh giá là 30.759 tỷ đồng); công ty mẹ Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (tỷ lệ Nhà nước nắm giữ sau CPH là 51%, dự kiến số thu theo mệnh giá là 7.068 tỷ đồng).

Bên cạnh đó, Cục Tài chính DN đề nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam hoàn thành CPH Agribank trong năm 2022 và đầu năm 2023 (tỷ lệ Nhà nước nắm giữ sau CPH là 51%, dự kiến số thu theo mệnh giá là 19.847 tỷ đồng); Bộ Xây dựng hoàn thành CPH TCT Công nghiệp Xi-măng Việt Nam (VICEM) và TCT Đầu tư phát triển Nhà và Đô thị (HUD) trong giai đoạn 2022 - 2024.

Nhiều CP nằm trong danh sách thoái vốn nhà nước, hoặc có “tin đồn” về thoái vốn có diễn biến tăng giá khá tốt trong thời gian qua. Đón đầu cơ hội là một cách thức giao dịch khá hiệu quả trên thị trường, nhưng nhà đầu tư cũng cần thận trọng phân tích thông tin cơ bản và tiến độ thoái vốn, tránh rủi ro “bơm tin không chính xác” để kéo giá CP hoặc đôi khi một thương vụ có thể kéo dài một, hai năm mới hoàn thành.