Lên sàn phải học cách đầu tư

Đầu tư chứng khoán (CK) không phải canh bạc đen đỏ. Ở trên sàn CK, kiến thức, tư duy mới mang đến thành công. Bởi vậy, học hỏi, trau dồi kinh nghiệm luôn luôn là điều cần thiết với các nhà đầu tư (NĐT).

Từ năm 2020 đến nay, dòng tiền mạnh mẽ từ các NĐT mới trong nước đã nâng đỡ và đưa TTCK Việt Nam thăng hoa cả về điểm số lẫn thanh khoản. Tuy nhiên, theo thống kê của AzFin Việt Nam - một tổ chức chuyên về tài chính, CK có uy tín trong khu vực, trong năm tháng đầu năm 2021, có đến 68,5% số NĐT thua lỗ và chỉ có khoảng 31% số NĐT chiến thắng trên nền một TT tăng trưởng mạnh. 

Còn trước đây, trong năm 2017, cũng theo thống kê của AzFin Việt Nam, đã có đến 95% số NĐT thua lỗ. Vòng quay bình quân của một NĐT tham gia TTCK là 1,96 năm, tức là trung bình mỗi NĐT mới tham gia TT thì khoảng 1,96 năm sau là phải rời sàn vì thua lỗ.

Vậy nguyên nhân của việc này là gì? 

Các chuyên gia tài chính và NĐT lâu năm chỉ ra rằng, chủ yếu do họ xem TT như “sòng bài”, chứ không xem đây là một kênh đầu tư sinh lời, cất giữ tài sản. Đã thế, nhiều người chưa có đủ kiến thức đầu tư, thậm chí “chẳng biết gì”, mà lại còn dồn tiền vào để giao dịch, kèm theo đó là không có chiến lược đầu tư phù hợp và hiệu quả. Phần lớn NĐT giao dịch vì tin đồn hay theo đám đông.

Có chuyên gia tài chính từng chia sẻ trên facebook cá nhân, nhiều NĐT đưa ra quan điểm cứ lao ra TT mà thực chiến, kiếm tiền, hoặc họ tự tin là “có tin”, cần gì phải học kiến thức đầu tư. Vì thế, TT mới có con số 95% NĐT mất tiền.

Tính trong ngắn hạn, TTCK là “trò chơi có tổng bằng 0”, bởi giá trị chưa được tạo ra, người này bán thì có người mua, không có chuyện cả TTCK hân hoan chốt lãi. Đơn cử, phiên giao dịch mà VN Index cao nhất là 1.377,77 điểm trong ngày 18-6 vừa qua, có thanh khoản hơn 23.735 tỷ đồng. Vậy đã có bao nhiêu NĐT là người mua ở đỉnh và đã có bao nhiêu NĐT thua lỗ? 

Thực tế, TTCK là “hàn thử biểu” đo lường sức khỏe của nền kinh tế và dự báo còn nhiều dư địa để tăng trưởng, nhưng tăng trưởng một cách bền vững mới là điều khiến những thành viên xây dựng TT trăn trở.

Ông Nguyễn Duy Hưng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP CK SSI - công ty CK lớn nhất TTCK Việt Nam hiện nay cho rằng, phải làm sao để NĐT coi CK là nơi cất giữ tài sản, là một kênh đầu tư thông minh, chất lượng DN sẽ quyết định hiệu quả khoản đầu tư. Rõ ràng, để có thể phân tích DN thì cần kiến thức, kinh nghiệm, qua đó mới giảm thiểu được tình trạng mua bán theo tin đồn, theo lời mách bảo. Các khóa học mà SSI đưa đến cho NĐT không nhằm mục đích hỗ trợ cách mua cổ phiếu, mà giải thích và cung cấp kiến thức để mỗi NĐT tìm thấy định hướng riêng. Từ đó, người học biết cách đầu tư CK bằng kiến thức và hiểu biết, chứ không chơi CK theo đám đông.

Thực tế chứng minh, đầu tư CK chính là lĩnh vực đầu tư cần chất xám một cách rõ ràng nhất. NĐT mang tâm thế “may mắn” để bước vào một lĩnh vực đòi hỏi sự đầu tư kiến thức như vậy tất nhiên sẽ không thể đi được đường dài.