Cần giữ cái đầu lạnh

Trong bối cảnh thị trường (TT) đang sôi động như hiện nay, việc nhà đầu tư (NĐT) giữ được sự tỉnh táo còn khó hơn cả lựa chọn cổ phiếu (CP) để sinh lãi. 

“Chỉ có cuối tuần mới cản được chứng khoán tăng”

Đó là một câu đùa trên các diễn đàn chứng khoán nhưng phản ánh đúng độ “say” thị trường hiện nay, không chỉ dừng ở những NĐT mới (F0) mà còn có cả những NĐT kỳ cựu (Fn). Việc CP liên tục tăng giá và tăng dài, nhất là trong suốt tháng 5 vừa qua khi VN Index vượt 1.300 điểm đã khiến nhiều người… tranh thủ.

Thực tế cho thấy, chọn đúng CP, nắm giữ và chờ đợi bùng nổ chốt lãi 15 - 20% trong một tháng qua khá dễ dàng, nhưng nhiều người còn muốn hơn. Theo đó, nhiều NĐT, nhất là những NĐT Fn cho rằng, mình có lợi thế về kinh nghiệm, thông tin sẽ nhắm đến cái đích khó hơn đó là xoay vòng vốn. Chẳng hạn mua CP thay vì chờ khoảng một tháng (tương đương T+20) để chốt lãi thì chỉ chờ từ ba đến năm phiên (T+3 hoặc T+5) và chốt sau đó lại tìm nhóm khác để đổ vào. 

Trong hai phiên cuối tuần rồi vào ngày 3-6 và 4-6-2021, dòng tiền chốt lãi ở nhóm CP ngân hàng bắt đầu có xu hướng tìm kiếm những nhóm mới để đổ vào và một loạt lựa chọn được đưa ra bao gồm: năng lượng, bất động sản, khu công nghiệp, logistic… 

Nhưng hiệu quả thì vẫn phải kiểm chứng, chẳng hạn phiên 8-6, tức là phiên “hàng về” của phiên 3-6, lập tức lượng hàng chốt lãi nhóm CP năng lượng, phổ biến là nhóm dầu khí “cung ứng” khá ào ạt vào buổi sáng, lãi cũng có, nhưng dao động trong khoảng 5 - 10%. Ngay lúc này đây, NĐT sẽ phải đối mặt với câu hỏi: Chốt hay giữ, giữ liệu có lãi không, nếu chốt thì tìm CP nào để giải ngân tiếp? 

Thắng đó, mà cũng thua đó

Việc xoay vòng liên tục, nếu thực hiện hiệu quả tất nhiên đem lại lợi nhuận cao gấp nhiều lần suất sinh lời chung, thậm chí đạt khoảng 30 - 50% chỉ trong một thời gian ngắn, nhưng đây cũng chỉ là kỳ vọng của nhiều NĐT. 

Trong thực tế, chỉ số rất ít những NĐT dày dạn kinh nghiệm, có cái đầu lạnh và kỹ năng giao dịch thượng thặng mới có thể đạt được. Số còn lại thường chia thành hai nhóm, nhóm đầu tiên cũng có lãi, nhưng tổng kết lại cũng chỉ… tương đương hoặc hơn TT chung đôi chút và một nhóm CP bị thua lỗ. NĐT có thể xoay vòng thắng được vòng thứ I, thứ II, nhưng đến lần thứ III không chuẩn có thể xóa sạch thành quả, hoặc chỉ còn lãi ít, thậm chí nếu sai trong vòng thứ IV, thứ V thì còn chuyển từ lãi sang lỗ. 

Nguyên nhân dẫn đến sai lầm không có gì khác ngoài việc chọn lựa sai CP, chẳng hạn TT bùng nổ suốt một tháng qua chủ yếu tập trung ở ba nhóm là ngân hàng, chứng khoán và thép, CP không thuộc nhóm này, rất có cửa tăng giá, thậm chí quay đầu giảm. 

Hệ quả của những lần thua lỗ này sẽ khiến cho NĐT bị thiếu tỉnh táo và sai lại chồng sai. Áp lực sẽ càng lớn nếu ngày hôm nay phải bán cắt lỗ, trong khi nhìn CP khác tăng giá, hoặc NĐT khác có lãi và trong những trường hợp này, ngay cả NĐT có nhiều kinh nghiệm nhất cũng không dễ gì giữ được cái đầu lạnh. 

Đó cũng là lý do, nhiều NĐT Fn đã chia sẻ bí quyết khi đã “trật sóng” phải kiên quyết ngừng, một mặt để bảo toàn vốn, mặt khác phải để cho đầu óc bình tĩnh trở lại, ra khỏi vòng xoáy căng thẳng, rồi sau đó mới tìm cách quay trở lại TT.