Theo ước tính, có khoảng 1,5 triệu học sinh không có điện thoại thông minh, hoặc máy tính để tham gia học trực tuyến. Và ngay cả hàng chục triệu học sinh được tham gia học trực tuyến cũng chịu thiệt thòi so các bạn được đến trường, lên lớp nghe thầy cô giảng bài trực tiếp.
Tối 12/9, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì buổi lễ phát động Chương trình “Sóng và máy tính cho em” nhằm hỗ trợ máy tính, dịch vụ viễn thông đối với những học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Thủ tướng khẳng định đây chỉ là giải pháp tình thế! Cho đến nay, ngành giáo dục vẫn chưa đưa ra được giải pháp giáo dục thật sự hiệu quả cho hoàn cảnh đặc biệt như đại dịch Covid-19.
Trên thực tế, có một số trường hợp đã thực hiện việc rút gọn chương trình giáo dục trên thế giới, và ở nước ta. Cả thế giới đã biết đến ba chị em nhà Polgar. Cha của họ là Laszlo Polgar (László Polgar, sinh năm 1946, là một nhà tâm lý học giáo dục người Hungary) giáo dục cả ba cô con gái theo một chương trình rút gọn để có thể vừa học đánh cờ vua và vẫn bảo đảm hoàn thành chương trình học phổ thông. Cả ba cô con gái đều trở thành những nhà vô địch, đại kiện tướng cờ vua từ lúc rất trẻ.
Một người Việt Nam đã “Việt hóa” câu chuyện nhà Polgar. Tiến sĩ Hoàng Minh Chương đã có thời gian du học và làm việc rất dài ở Hungary. Ông đã áp dụng phương pháp Polgar với cô con gái Hoàng Thanh Trang (sinh năm 1980). Với một chương trình giáo dục rút gọn chỉ còn non nửa, Hoàng Thanh Trang vừa hoàn thành chương trình phổ thông, vừa trở thành nhà vô địch cờ vua thanh niên thế giới năm 18 tuổi.
Từ những thí dụ kể trên, có thể thấy rằng, nếu có những biện pháp đặc biệt để rút gọn chương trình học, thì vẫn có thể bảo đảm chương trình giáo dục của các quốc gia và vẫn bảo đảm cho người học vượt qua những kỳ thi quốc gia. Tất nhiên, nhiều người có thể nói rằng, chị em nhà Polgar và Hoàng Thanh Trang là những học trò quá đặc biệt. Nhưng cũng phải thừa nhận rằng, việc rút gọn cả chương trình giáo dục và thực hiện luôn quá trình giáo dục đó ở cả hai thí dụ đều được thực hiện chỉ bởi một người - ông Laszlo Polgar và tiến sĩ Hoàng Minh Chương.
Giáo dục là sự nghiệp chung của toàn xã hội. Mỗi học sinh, mỗi gia đình và cả xã hội cùng gánh vác, chia sẻ nỗi lo chung. Trong hoàn cảnh đặc biệt do dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay, việc cân nhắc lựa chọn chương trình dạy học hợp lý để bảo đảm học sinh vừa nắm được những kiến thức cơ bản cần thiết trong khi đội ngũ giáo viên tiếp tục đổi mới phương thức dạy học trực tuyến để phù hợp tình hình là rất quan trọng. Có như vậy, mục tiêu đề ra trong quá trình dạy và học của năm học 2021 - 2022 mới có thể đạt được như mong muốn.